تابلو برق GIS (Gas Insulated Switchgear) نوعی از تابلو برق فشار قوی است که در آن از گاز عایق SF6 (هگزا فلوراید گوگرد) برای عایق بندی و خاموش کردن قوس الکتریکی استفاده می شود. این نوع تابلو برق در مقایسه با تابلو برق AIS (Air Insulated Switchgear) که از هوا به عنوان عایق استفاده می کند، مزایای قابل توجهی دارد.
آشنایی با اجزای اصلی تابلو برق GIS
تابلو برق GIS از اجزای مختلفی تشکیل شده است که هر کدام وظیفه خاصی را بر عهده دارند. این اجزا عبارتند از:
بیشتر بخوانید» تابلو برق سه فاز برای توزیع توان الکتریکی سه فاز در سیستم های انتقال و توزیع انرژی الکتریکی استفاده می شود. این تابلوها نقش کلیدی در تامین برق صنایع، کارخانجات، ساختمان های تجاری و مسکونی دارند.
- بریکر (Circuit Breaker): برای قطع و وصل جریان در شرایط عادی و خطا استفاده می شود.
- دیسکانکتور (Disconnector): برای جداسازی ایمن تجهیزات از شبکه برق در هنگام تعمیر و نگهداری استفاده می شود.
- کلید اتصال زمین (Earthing Switch): برای اتصال تجهیزات به زمین جهت حفاظت و ایمنی استفاده می شود.
- ترانسفورماتور جریان (Current Transformer): برای اندازه گیری جریان عبوری از مدار استفاده می شود.
بیشتر بخوانید» تابلو فرمان برای کنترل از راه دور تجهیزات الکتریکی مانند موتورها، پمپ ها، و سایر دستگاه ها استفاده می شود. این تابلوها با استفاده از قطعات کنترلی مانند رله ها، کنتاکتورها و تایمرها، امکان اتوماسیون و کنترل دقیق فرآیندها را فراهم می کنند.
- ترانسفورماتور ولتاژ (Voltage Transformer): برای اندازه گیری ولتاژ مدار استفاده می شود.
- باسبار (Busbar): برای اتصال الکتریکی بین اجزای مختلف تابلو برق استفاده می شود.
- محفظه گاز (Gas Enclosure): محفظه ای فلزی است که اجزای فعال تابلو برق را در بر می گیرد و با گاز SF6 پر شده است.
در برخی از سیستم ها برای کنترل از راه دور تجهیزات از تابلو برق فرمان استفاده می شود.
بیشتر بخوانید» استفاده از تابلو ستاره مثلث به عنوان یکی از بهترین راه های مقرون به صرفه برای کاهش جریان راه‌اندازی موتورهای سه فاز، کاربرد دارد. در صورت تمایل به خرید و استعلام قیمت این نوع از تابلو برق ها، روی لینک داده شده کلیک کنید.
بررسی مزایای تابلو برق GIS
تابلو برق GIS در مقایسه با تابلو برق AIS مزایای متعددی دارد که آن را به گزینه ای جذاب برای بسیاری از کاربردها تبدیل می کند. این مزایا عبارتند از:
- ابعاد کوچکتر: GIS به دلیل استفاده از گاز SF6 به عنوان عایق، ابعاد بسیار کوچکتری نسبت به AIS دارد. این امر آن را برای استفاده در مکان هایی که با محدودیت فضا مواجه هستند، مانند مناطق شهری و نیروگاه های زیرزمینی، ایده آل می سازد.
- قابلیت اطمینان بالاتر: GIS به دلیل محافظت اجزای فعال توسط محفظه فلزی و گاز SF6، در برابر آلودگی، رطوبت و سایر عوامل محیطی مقاوم تر است. این امر منجر به افزایش قابلیت اطمینان و کاهش نیاز به تعمیر و نگهداری می شود.
- ایمنی بیشتر: محفظه فلزی GIS خطر برق گرفتگی را کاهش می دهد و ایمنی پرسنل را افزایش می دهد. همچنین، گاز SF6 غیر قابل اشتعال است و خطر آتش سوزی را از بین می برد.
- نیاز به تعمیر و نگهداری کمتر: GIS به دلیل ساختار بسته و محافظت شده خود، نیاز به تعمیر و نگهداری کمتری نسبت به AIS دارد. این امر منجر به کاهش هزینه های عملیاتی و افزایش طول عمر تجهیزات می شود.
- عملکرد بهتر در شرایط سخت: GIS می تواند در شرایط آب و هوایی سخت مانند مناطق آلوده، مرطوب و سرد به خوبی عمل کند.
کاربردهای تابلو برق GIS
تابلو برق GIS به دلیل مزایای ذکر شده، در کاربردهای مختلفی در سیستم های قدرت مورد استفاده قرار می گیرد. برخی از این کاربردها عبارتند از:
- نیروگاه ها: GIS در نیروگاه ها برای اتصال ژنراتورها به شبکه برق و توزیع توان الکتریکی استفاده می شود.
- پست های انتقال و توزیع: GIS در پست های انتقال و توزیع برای کنترل و حفاظت شبکه برق استفاده می شود.
- صنایع: GIS در صنایع بزرگ مانند کارخانجات فولاد، سیمان و پتروشیمی برای تامین برق مطمئن و ایمن استفاده می شود.
- مراکز شهری: GIS به دلیل ابعاد کوچک خود، برای استفاده در پست های برق شهری که با محدودیت فضا مواجه هستند، بسیار مناسب است.
- منابع تجدیدپذیر: GIS برای اتصال منابع تجدیدپذیر مانند نیروگاه های بادی و خورشیدی به شبکه برق استفاده می شود.
کلام پایانی
تابلو برق GIS یک فناوری پیشرفته و کارآمد است که مزایای قابل توجهی نسبت به تابلو برق AIS دارد. این مزایا آن را به گزینه ای جذاب برای کاربردهای مختلف در سیستم های قدرت تبدیل می کند. با توجه به رشد روزافزون نیاز به برق مطمئن و ایمن، انتظار می رود که استفاده از تابلو برق GIS در آینده افزایش یابد.
